Koffie verlaagt de kans op Diabetes type 2

Onderstaand wetenschappelijk bewijs ondersteunt maar weer eens mijn warme gevoel voor koffie. Wat gaat er nu boven een lekkere macchiato?!


In 2002 is voor het eerst de relatie tussen koffieconsumptie en diabetes beschreven. In deze Nederlandse epidemiologische studie onder ruim 17.000 mannen en vrouwen is gevonden dat mensen die 7 of meer koppen koffie per dag dronken, 50% minder kans hadden om diabetes type 2 te ontwikkelen in vergelijking met mensen die 2 of minder koppen koffie per dag dronken. Een systematisch overzicht van 15 epidemiologische studies bevestigt in 2005 dat koffieconsumptie geassocieerd is met een substantieel lager risico op het ontwikkelen van diabetes type 2. Een consumptie van 4 tot 6 kopjes per dag gaat gepaard met een 28% lager risico. Voor meer dan 6 tot 7 kopjes per dag daalt het risico gemiddeld met 35%. Sinds het overzichtsartikel uit 2005 zijn er diverse nieuwe onderzoeken verschenen die het gunstige effect van koffie op de ontwikkeling van diabetes type 2 onderschrijven. Momenteel vindt onderzoek plaats om het mechanisme achter het effect van koffie op diabetes type 2 op te helderen.

In een recente studie zijn ruim 40.000 Nederlandse mannen en vrouwen tussen 20 en 70 jaar zijn gedurende 10 jaar gevolgd. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift "Diabetologia". Dr. J. Beulens van het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde (Universitair Medisch Centrum, Utrecht): ‘Uit dit onderzoek blijkt dat koffieconsumptie samen gaat met een lager risico op diabetes type 2. Het meest duidelijk was dat in de groep die 3 tot 6 kopjes koffie per dag dronk. Dat ging gepaard met een risicoreductie van circa 25% vergeleken met een consumptie van minder dan 1 kopje koffie per dag. Ook een hogere koffieconsumptie van meer dan 6 kopjes per dag ging gepaard met een lager risico op diabetes, maar hier was de risicoverlaging met 16% wat lager en bovendien niet significant. Mogelijk komt dat door een wat ongezondere leefstijl die vaak verband houdt met een hoge koffieconsumptie, zoals roken, alcohol en ongezondere voeding. We proberen daar wel voor te corrigeren maar misschien is dat niet volledig gelukt.’
In dezelfde studie lijkt ook thee te beschermen tegen diabetes type 2.


Welke componenten uit koffie zijn verantwoordelijk voor het gunstige effect van koffie op de suikerhuishouding?

Dat koffieconsumptie gepaard gaat met een kleinere kans op diabetes type 2 wordt gevonden voor zowel gewone als voor cafeïnevrije koffie. Dat betekent dat de verklaring gezocht moet worden in andere bestanddelen van koffie dan cafeïne. Koffie bevat relatief veel chlorogeenzuur en trigonelline. Uit dieronderzoek blijkt dat deze componenten het bloedglucosegehalte verlagen. Chlorogeenzuur is een antioxidant die mogelijk de activiteit remt van de enzymen alfa-glucosidase en glucose-6-fosfatase. Deze enzymen zijn nodig voor de opname van glucose in de darmen. Trigonelline is een stof die tijdens het roosteren van koffiebonen deels omgezet wordt in vitamine B3. Waardoor trigonelline het bloedglucosegehalte verlaagt, is nog niet bekend.

Het Diabetes Fonds financierde een onderzoek aan de Vrije Universiteit van Amsterdam naar het effect van twee koffiebestanddelen: chlorogeenzuur en trigonelline. Beide stoffen blijken de glucose- en insulineconcentraties significant te verlagen na het eerste kwartier van een glucosetolerantietest. Het onderzoek is onlangs gepubliceerd in "Diabetes".